گسترش تکنولوژی و ظهور نوآوریهای جدید، دنیای امروز ما را احاطه کرده است. فناوریهایی مثل ماشینهای پاک و الکتریکی (EV) و البته خودرانها (Autonomous cars). خودران به ماشینی گفته میشود که با حداقل دخالت راننده حرکت و خود را کنترل میکند. البته که این تکنولوژی سطوح مختلفی دارد. در حال حاضر اکثر کمپانیهای خودروسازی امیدوار هستند که در این زمینه پیشرفت کرده و در آینده محصولی ارائه دهند که مجهز به سطح پنجم (سطح نهایی) باشد. در این سطح، راننده هیچ گونه دخالتی در حرکت خودرو و رانندگی ندارد و حتی در مواقع لزوم، میتواند در ماشین بخوابد.
درست است که تصور خوابیدن در ماشینی که راننده ندارد، بسیار جادویی و هیجان انگیز به نظر میرسد، اما متاسفانه هنوز دانش و تجربه ما در این زمینه آنقدر قوی نیست که بتوانیم فاکتور راننده را به طور کامل حذف کنیم. از سال گذشته که یکی از تاکسیهای خودران کمپانی سرشناس اوبر (Uber) دچار سانحهای مرگبار و باعث فوت یک عابر پیاده شد، ایمنی تکنولوژی خودرانها شدیدا زیر سوال رفت و سوالها شکهای زیادی را برانگیخت. مشتریان و مسافران مدام از خود میپرسند که آیا این ماشینها واقعا ایمن و بی خطر هستند؟
بنابراین، در حال حاضر در دورهای به سر میبریم که مردم، اعتماد بسیار کمی نسبت به صنعت ماشینهای خودران دارند. این امری طبیعی است. جا افتادن یک فناوری جدید و جلب اعتماد عموم برای استفاده از آن کم و بیش زمان بر است، اما اتفاقات ناگواری مانند حادثه اوبر در آریزونا، این فرهنگ سازی را دشوارتر و ریسک پذیرتر میکند.
سنجش میزان ایمنی خودرانها
حقیقت و خیال
آیا ماشینهای خودران به قدری غیرایمن هستند که باید از آنها دوری کنیم؟ خیر. بر اساس ادعای سازمان بهداشت جهانی (World Health Organization/WHO)، سالانه یک میلیون نفر در تصادفات رانندگی جان خود را از دست میدهند. جالب اینجاست که حدودا بیش از 90 درصد این سوانح خطرناک مربوط به سهل انگاری انسانها و رانندهها است. بنابراین این ادعا که گسترش فناوری خودران کمکی به کاهش سوانح رانندگی نکرده و چه بسا میزان آن را افزایش میدهد، حقیقتی پوچ بیش نیست.
اگر در آینده همه ماشینها خودران شود، دیگر هیچ انسانی جان خود در اثر تصادف با راننده مست از دست نداده یا مجروح نمیشود. رانندگی تحت تاثیر مشروبات الکلی، سرگیجه یا خواب آلودگی عامل بیشتر تصادفات هستند. بنابراین حذف فاکتور خطای انسانی، تا حد قابل توجهی آمار تصادفات رانندگی را کاهش میدهد، جادهها ایمنتر میشوند و جان افراد بیشتری نجات پیدا میکند.
تحقیقات نشان داده است در اکثر مواردی که یک خودران در سانحه رانندگی دخیل بوده است، هیچ نقص و مشکلی تکنیکی در سیستم آن مشاهده نشده است. در بیشتر موارد، استفاده از تلفن موبایل به هنگام رانندگی، تعویض ناگهانی لاین، توجه نکردن عابران پیاده به علامتها و چراغ یا گیج شدن ناشی از دیدن یک ماشین خودران عامل بروز این سوانح بوده است.
در آینده، زمانی که هوش مصنوعی گستردهتر و پیشرفتهتر شود، خودرانها قادر خواهند بود الگوی رفتار عابران پیاده را پیش بینی و خود را برای نشان دادن عکس العمل درست و مناسب به آن آماده کنند.
نفی حاشیه خطا
در حقیقت، سیستمها و مانیتورهای تعبیه شده بر روی خودرانها، مجهز به سنسور و LiDARهایی با زاویه دید 360 درجه هستند. این سیستم پیشرفته، موانع را با دید بازتر و دقیقتری نسبت به چشم انسان میبیند و با توجه به آنها به مسیر خود در جاده ادامه میدهد. این در حالی است که این سیستمها، هنوز به قدری پیشرفت نکردهاند که بتوانند فرق بین عابر پیاده و یک مانع ثابت را تشخیص دهند. با این حال، این سیستمها و هوش مصنوعی آنها، از ماشینهایی که راننده دارند ایمنتر بوده و از گزند رفتارهای ناگهانی انسانها مثل سبقت گرفتن و تعویض ناگهانی لاین به طور کامل به دور هستند.
چاره چیست؟
برای ایجاد فضا برای ماشینهای خودران در جامعه و سطح شهرها، لازم است که در طول زمان شک و شبههها را از افکار عموم پاک کرد. دولتها نیز باید با کمپانیهایی مانند Waymo همراه و برای از بین بردن ترس شهروندان نسبت به این نوع خودروها وارد عمل شوند. در این زمینه، همکاری بین دولت و شرکتهای نوآوری باید افزایش پیدا کند.
باید این حقیقت را در نظر گرفت که هیچ سیستم و هوش مصنوعی، عاری از خطا و مشکل نیست (حداقل در مرحلهای که ما به سر میبریم). با در نظر گرفتن حاشیهای برای خطا، میتوان علت مشکل را شناسایی و برای همیشه رفع کرد. حاشیه خطا در خودروهای خودران، به دلیل تحقیقات انجام شده و استفاده از فناوریهای روز دنیای امروز ما، حاشیه خطا بسیار محدود است. حتی امکان دارد با پیش رفتن در زمان و گسترش تکنولوژی، این حاشیه به طور کلی از بین برود.
منبع: geospatialworld
نویسنده و مترجم: پرستو مهدی قلیخان